فضاسازی در رمان های احمد محمود (همسایه ها، داستان یک شهر، زمین سوخته، مدار صفر درجه)

فضاآفرینی یکی از شگردهای رایج در آفرینش های هنری و ادبی است و در زمینه ی ادبیات داستانی از پراهمیت-ترین عناصر است؛ به گونه ای که می توان گفت توفیق نویسنده در پدید آوردن و شکل دادن و ارائه ی دیگر عناصر داستان، وابسته به توانایی او در آفرینش فضای مناسب در داستان است. فضاآفرینی از عناصر غیرمستقل داستان است، فرایندی است که بر اثر عوامل دیگر داستان چون پیرنگ، صحنه، شخصیّت، سبک، نماد و ضربآهنگ اثر پدید می آید. به علاوه عناصر مهمی چون زمان، مکان نیز در ایجاد آن مشارکت می کنند. احمد محمود، رمان نویس سرشناس معاصر ایران، عنصر فضاآفرینی را در رمان هایش به نحوی بارز و پردامنه به کار گرفته است و یکی از مشخصه های متمایز کننده ی آثار او، فضاآفرینی است. میزان بهره مندی او از عنصر فضاآفرینی سبب شده است آثار او جزو ادبیات اقلیمی قرار بگیرد.